دائرة المعارف معنویت راستین
Related Articles
آزمون و اختبار انسان به واسطه وجود شیطان
خداوند از موجودات بسیاری در جهان آفرینش، برای امتحان و آزمون انسان استفاده می‌نماید. تا خبیث از طیب جدا 
گردد. نه این که خداوند نداند چه کسی خبیث و چه کسی طیب است. بلکه برای اثبات خباثت و طهارت نوع انسان، از این امتحانات استفاده می‌کند. وگرنه اگر خداوند بدون امتحان، گروهی از انسان‌ها را پاداش می‌داد و گروهی دیگر را عذاب می‌نمود، شبهه و سؤال جدی‌تری رخ می‌نمود، که چرا این چنین است؟ از کجا معلوم این انسان توبه ننماید؟ اصلاً عدالت الهی برای نوع بشر خدشه‌دار می‌گشت.
خداوند بر مقتضای حکمت و عدالت خود، در جهان هستی، مؤلفه‌هایی را برای امتحان انسان آفریده است، تا انسان بد از خوب، جدا گردد. یکی از این مؤلفه‌ها، خود شیطان است. شیطان هیچ گونه تسلطی بر انسان ندارد و نمی‌تواند او را بر انجام گناهی به جبر و اکراه وادار نماید.
«وَ ما کانَ لَهُ عَلَیْهِمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَنْ یُؤْمِنُ بِالاخِرَهِ مِمَّنْ هُوَ مِنْها فِی شَکٍّ وَ رَبُّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ حَفِیظٌ»[۱]
(در حالی که شیطان بر انسان‌ها تسلطی نداشت و شیطان را بر این داشتیم تا به امتحان آن که به عالم قیامت ایمان آورد از آن کس که شک دارد بر خودشان معلوم گردانیم و خدای تو بر هر چیز نگهبان است.)
شیطان با قابلیت‌هایی که دارد، گناه را زینت می‌بخشد، اگر انسان به درستی به حقیقت ایمان، به خداوند و روز رستاخیز ایمان آورده باشد، از ارتکاب گناه اجتناب می‌ورزد. و اگر ایمان نیاورده باشد و یا ایمان راستین نداشته باشد، با تبعیت از وسواس شیطان، گناه را مرتکب می‌شود. شیطان مایه آزمون هر دو گروه حق و باطل، مؤمن و کافر است. خداوند در این باره می‌فرماید:
«لِیَجْعَلَ ما یُلْقِی الشَّیْطانُ فِتْنَهً لِلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْقاسِیَهِ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ الظَّالِمِینَ لَفِی شِقاقٍ بَعِیدٍ * وَ لِیَعْلَمَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَیُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِینَ آمَنُوا إِلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ»[۲]
(تا خدا به آن القائات شیطان کسانی را که در دل‌هایشان مبتلا به مرض نفاق و شک یا کفر قساوت است بیازماید و همانا کافران و ستمکاران عالم سخت در شقاوت دور از نجات می‌باشند * و تا آن که اهل علم و معرفت به یقین بدانند که این آیات قرآن به حق از جانب پروردگار تو نازل گردیده که بدان ایمان آورند و دل‌هایشان پیش او خاضع و خاضع شود و البته خدا اهل ایمان را به راه راست هدایت خواهد کرد.)
همین یک دلیل برای پاسخ به سؤال چرایی فلسفه وجودی شیطان کافی است. چرا که خداوند با فقر و غنی، عزل و عطا، منقصت در جان و مال و نفس، گرسنگی و ترس… امتحان می‌کند.[۳] یکی از این مؤلفه‌ها، وجود شیطان است که در ردیف بقیه موارد امتحانی قرار می‌گیرد.
ادامه مبحث در کتاب «سایه باوران» تألیف حجه الاسلام دکتر دریاکناری
[۱] سوره سبأ، آیه ۲۱.
[۲] سوره حج، آیات ۵۳ و ۵۴.
[۳] «لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ» سوره بقره، آیه ۱۵۵.
سایت خوبی دارید ، موفق باشید.
سلام .خیلی خوب بود