عبادات در تصوف
برقعى در کتاب «عرفان الحقیقه» درباره حالات مختلف عبادی در صوفیان که از مکتب بدعت ساز تصوف اتخاذ کرده اند، از رساله اعتقادات مرحوم مجلسى نقل می کند و مینویسد:
«و طایفه در زمان ما بدعتها را دین خود نموده و به بدعتها خدا را عبادت میکنند، به نام تصوف پس کنارهگیری را عادت خود کردهاند با آن که پیغمبر از آن نهى نموده و امر کرده به ترویج و معاشرت با خلق و حضور در نماز جماعت و اجتماع با مؤمنین در مجالس ایمانیان و هدایت مؤمنین و یاد گرفتن و یاد دادن احکام خدا و عیادت مریضان و تشییع جنازه و زیارت مؤمنین و سعى در حوائج ایشان و امر به معروف و نهى از منکر و اقامه حدود و نشر احکام اما رهبانیت این صوفیه مستلزم ترک تمام این واجبات و مستحبات است و بعد از اینها اختراع کردهاند عباداتى را به بدعت از آن جمله ذکر خفى که عمل خاصى است به طریق خاصى که از شرع دستور آن نرسیده و در کتابى یافت نشده و چنین بدعتى حرام است بدون شک پیغمبر فرمود هر بدعتى ضلالت و هر ضلالتى راهش به آتش دوزخ است بدعت آن است که چیزى را به دین بیفزائى و یا کم کنى و کردارى که اسلام دستور نداده به نام دین انجام دهى و از جمله بدعتهاى صوفیه ذکر جلى است که آوازه خوانى و زمزمه کنند و مانند حیوانات صدا کنند و خدا را با دم گرفتن و کف زدن و هو حق گفتن عبادت کنند و گمان میکنند عبادتى مانند این دو بدعت نیست و دستورات دین و نافلهها را ترک کنند (وَ مَا کَانَ صَلَوتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ اِلاّ مُکَاءً وَ تَصْدِیَهً)([۱]) تا میفرماید به این قناعت نکردهاند بلکه اصول دین را تغییر و قائل شدهاند به وحدت وجود که در میان بزرگانشان مشهور و کفر به خداوند بزرگ است و میگویند ما در اعمال خود مجبوریم به اراده حق و تمام اعمال فاسده خود را از خدا میدانند و عقائد فاسده ایشان بسیار است. پس اى برادر من! حفظ کن دین خود را از وسوسه شیاطین مبادا گول حیله بازى ایشان را بخورى»([۲])
ادامه مطلب در کتاب «سراب هدایت» تألیف دکتر دریاکناری
[۱]ـ سوره انفال، آیه ۳۵.
[۲]ـ حقیقه العرفان، برقعى، ص ۵ ـ ۳۴.